Historia FIM, Międzynarodowej Federacji Motocyklowej

21 grudnia 1904 roku w paryskiej restauracji Ledoyen spotkała się grupa pionierów sportów motocyklowych. Przy kieliszku burgunda dżentelmeni powołali organizację, którą nazwali Federation Internationale des Club Motocyclistes. Tak narodziła się najważniejsza federacja broniąca interesów motocyklistów na świecie, zwana dziś Federation Internationale de Motocyclisme, w skrócie FIM.

Logo Międzynarodowej Federacji Motocyklowej.

Unia pięciu, a potem dziesięciu krajów

Idea stworzenia międzynarodowego związku motocyklowego wykiełkowała kilka miesięcy wcześniej. We wrześniu 1904 roku  Motocyklowy Klub Francji zorganizował w Dourdan pod Paryżem wyścig pod nazwą International Cup. Oprócz gospodarzy, wzięły w nim udział reprezentacje narodowe Austrii, Danii, Niemiec i Wielkiej Brytanii. Warunki do ścigania były ciężkie, miejscowa ekipa nie okazała zbytniej gościnności na trasie, pewnie wygrywając rywalizację, ale ważniejsze od wyniku sportowego było wstępne porozumienie pomiędzy przedstawicielami pięciu krajów, które w grudniu 1904 roku zostało sfinalizowane w postaci zawiązania wspólnej organizacji.

Pierwsze lata działalności federacji pokazały, że dopracowanie idealnego modelu współdziałania nie będzie łatwym zadaniem. Ideowe rozbieżności i różnice zdań o mały włos nie rozwiązały motocyklowej unii niedługo po jej sformowaniu. Po kolejnej edycji International Cup w Czechach w 1906 roku, cztery z pięciu krajów (oprócz Czechów) postanowiło zlikwidować wspólną organizację. Ostatecznie do tego nie doszło, choć działalność FICM została zawieszona, a jedynym jej aktywnym członkiem była przez jakiś czas Wielka Brytania.

To właśnie Brytyjczycy wyciągnęli pomysł federacji z niebytu w 1912 roku. Zwołali w Londynie spotkanie, w którym uczestniczyli też delegaci z Belgii, Danii, Francji, Włoch, Holandii i Stanów Zjednoczonych. Cel udało się osiągnąć – FICM została reaktywowana, a jej najważniejszymi zadaniami miało być rozwijanie i czuwanie nad międzynarodowymi sportowymi i turystycznymi imprezami motocyklowymi. Dwa tygodnie później do nowej koalicji siedmiu państw dołączyli Niemcy, Austriacy i Szwajcarzy. Dziś owej dziesiątce krajów przypisuje się utworzenie pierwszej w pełni profesjonalnej w swojej formie unii motocyklowej. Pierwszy przewodził jej Marquis de Mouzilly St-Mars. Pierwszymi zawodami, jakie zorganizowała w nowej formule był International Six Days Reliability Trial.

Do FICM zaczęły przyłączać kolejne narodowe organizacje motocyklowe. Z dziesięciu krajów członkowskich w 1912 roku, pod koniec lat 30. zrobiło się 30 państw należących do federacji. W 1937 roku związek motocyklowy porozumiał się z AIACR (International Association of Recognised Automobile Clubs), prototypem Międzynarodowej Federacji Samochodowej (FIA) w celu zacieśnienia współpracy i wymiany doświadczeń.

FIM jest obecnie jedyną organizacją na świecie, która ma prawo przyznawać tytuły mistrzowskie we wszystkich dyscyplinach motocyklowych (fot. Kev/Flickr.com, lic CC-BY-SA).

FICM zamienił się w FIM

Po drugiej wojnie światowej, która po raz ostatni przerwała działania związku, w 1946 FICM wróciła do wcześniejszej aktywności.  W 1947 roku w Holandii zorganizowała pierwszą imprezę, która później zostanie przekształcona w słynny Motocross des Nations. Na starcie stanęli motocykliści z Wielkiej Brytanii, Belgii i Holandii. Dwa lata później FICM przeistoczyła się w FIM:  federacja zmieniła nazwę z Federation Internationale des Club Motocyclistes na Federation Internationale de Motocycliste (nazwa, pod którą znana jest dziś: Federation Internationale de Motocyclisme obowiązuje od 1998 roku). Niedługo po tym, jak FIM stworzyła jednolite przepisy torowych wyścigów motocyklowych, zorganizowała premierowe zawody Road Racing World Championship Grand Prix, czyli Motocyklowe Mistrzostwa Świata. Dziś to najbardziej prestiżowa impreza wyścigowa dla pojazdów na dwóch kółkach, będąca odpowiednikiem samochodowej Formuły 1. Kolejnym sukcesem okazały się mistrzostwa motocrossowe stworzone w latach 50. W 1957 roku zawody zyskały status mistrzostw świata.

Po tym jak w 1959 roku centrala FIM została przeniesiona z Anglii do Szwajcarii. Na czele organizacji stanął nowy prezydent, Pieter J. Nortier. Federacja otworzyła na kolejne motocyklowe dyscypliny, czego pierwszym efektem wkrótce było organizowanie imprez trialowych – najpierw jako cykl pucharowy, potem mistrzostwa Europy i mistrzostwa świata, które debiutowały w 1975 roku. W 1966 roku przygotowano premierowe Indywidualne mistrzostwa świata na lodzie żużlowym. Następne w kolejności do kalendarza FIM trafiły wytrzymałościowe, mordercze zawody enduro – początkowo jako mistrzostwa Europy w 1968 roku, później jako światowy czempionat (1990 rok). W 1971 roku ten kalendarz poszerzono o pierwsze żużlowe mistrzostwa świata na długim torze.

Federacja patronuje największemu zlotowi motocykli turystycznych FIM Rally.

59 tytułów mistrzowskich co roku

Obecnie FIM jest jedyną międzynarodową federacją organizującą i zarządzającą sportami motocyklowymi, która ma prawo przyznawać tytuły mistrzowskie we wszystkich dyscyplinach motocyklowych, takich jak m.in. wyścigi uliczne (road racing, np. MotoGP, Superbike czy Sidecar), motocross (np. Supercross, The Motocross of Nations), trial (indywidualny, halowy i Trial Narodów), enduro (International Six Days Enduro oraz mistrzostwa świata), track racing (wyścigi torowe na żużlu) oraz rajdy cross-country. W swojej pieczy związek ma również imprezy turystyczne, wśród których najważniejszą jest organizowany od 1936 roku FIM Rally, trzydniowy zlot miłośników motocyklowej rekreacji z całego świata. W 2012 roku jego gospodarzem będzie Polska. W sumie, co roku FIM przyznaje aż 59 tytułów mistrzowskich w najróżniejszych zawodach najwyższej rangi.

Rolą Międzynarodowej Federacji Motocyklowej jest też kształtowanie przepisów dotyczących wszystkich typu wyścigów na skalę globalną, a także aktywne uczestnictwo w procesach ustawodawczych dotyczących dyscyplin motocyklowych: zarówno sportowych, jak i rekreacyjnych. W wymiarze społecznym, wśród głównych założeń międzynarodowej organizacji jest też wspieranie jedności świata motocyklowego bez względu na rasowe, polityczne czy religijne podziały, popieranie współpracy wszystkich organizacji motocyklowych, reprezentowanie interesów środowiska motocyklowego czy wpływ na regulacje dotyczące bezpieczeństwa drogowego.

Dodajmy, że od 1951 roku FIM widnieje w rejestrze Unii Międzynarodowych Stowarzyszeń (Union of International Associations) jako międzynarodowa organizacja pozarządowa, a od 1959 roku jest członkiem Federacji Semi-Urzędowych i Prywatnych Międzynarodowych Instytucji (the Federation of Semi-Official and Private International Institutions - FIIG). Ponadto od 1967 roku FIM należy do Generalnego Stowarzyszenia Międzynarodowych Federacji Sportowych - GAISF; od 1994 roku uczestniczy w pracach Europejskiej Rady Bezpieczeństwa Transportu (ETCS), a od 1995 roku należy do Europejskiej Federacji Bezpieczeństwa Drogowego (ERSF). W 2000 roku FIM został partnerem Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego, a w roku 2001 - Światowej Organizacji Turystyki (WTO).